Turystyka

Poznaj Gminę Stara Kamienica, jej zabytki, przyrodę – miejsca bardziej i mniej znane.

Get to know Stara Kamienica Commune, its monuments, nature – more and less known places.

Aktualności - News

Wiadomości dotyczące turystyki. Opisy miejscowości. - News about tourism. Descriptions of localities.

Zabytki i punkty widokowe - Monuments and viewpoints

Najciekawsze miejsca warte zobaczenia - The most interesting places worth seeing.

Galeria zdjęć i filmów - Photo and video gallery

Warto zwiedzić - fotografie i filmy z najbliższej okolicy (Góry Izerskie, Karkonosze, Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie) - Worth visiting - photographs and films from the nearest area (Izera Mountains, Karkonosze, Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie).

Kořenov - Czechy

Gmina Partnerska w Czeskiej Republice - Partner Commune in the Czech Republic

Szlaki turystyczne - Hiking routes

Najciekawsze szlaki turystyczne naszej Gminy - The most interesting tourist trails of our Commune

Ścieżki rowerowe - Bike paths

Ścieżki rowerowe na krótsze i dłuższe wypady - Bike paths for shorter and longer trips

Aktualności - News

Informacja Turystyczna znajduje się w Artystycznej Galerii Izerskiej w Kromnowie. –

  • Tourist information is located in the Artistic Jizera Gallery in Kromnów

e-mail: it@starakamienica.pl

tel. 786 119 153

Z Doliny Bobru na szczyt Gór Izerskich – From the Beaver Valley to the top of the Jizera Mountains

Wędrując szlakami w Parku Krajobrazowym Doliny Bobru pieszo lub na rowerze, możemy trafić na przełom otwierający drogę na Pogórze Izerskie i Góry Izerskie, będący północną bramą Gminy Stara Kamienica. – Walking or cycling along the trails in the Beaver Valley Landscape Park, we can reach a gorge opening the way to the Jizera Foothills and the Jizera Mountains, which is the gate of the Stara Kamienica Commune.

Przełom Kamienicy to najniżej położone miejsce Gminy Stara Kamienica na wysokości 295 m n.p.m. Stąd już tylko w górę, aż do 1058 m n.p.m. na szczyt Wysokiego Kamienia w Górach Izerskich. W prostej linii to raptem 15 km, ale wędrówka po licznych szlakach i trasach rowerowych może zabrać nam kilka dni. Możemy podziwiać licznie występujące na tym obszarze domy przysłupowe, kościoły z epitafiami średniowiecznymi i naturalne punkty widokowe. W centrum gminy znajduje się wieś Stara Kamienica, gdzie trwają prace renowacyjne ruin zamku z XIII wieku (gród istniał już w tym miejscu od kilku stuleci). Zamek będący kolebką rodu Schaffgotschów zachwyca tajemniczymi przyziemiami oraz pięknym widokiem z odbudowanej wieży. Warto odwiedzić Artystyczną Galerię Izerską w Kromnowie znajdującą się w byłym kościele ewangelickim, gdzie prezentowana jest kolekcja regionalnych pamiątek oraz organizowane są koncerty i wystawy artystów. W każdej z 10 miejscowości gminy możemy odczuć specyfikę wsi Pogórza Izerskiego. Grzbiet Kamienicki i Grzbiet Wysoki Gór Izerskich to wymarzone miejsce dla wyciszonej turystyki pieszej i rowerowej. Z dala od zgiełku miast i ruchliwych ulic możemy wtopić się w przyrodę.

The Kamienica Gorge is the lowest point of the Stara Kamienica Commune at an altitude of 295 m. From here it is only up to 1058 m above sea level to the peak of Wysoki Kamień in the Jizera Mountains. In a straight line it is only 15 km, but hiking on numerous trails and bike routes can take us several days. We can admire the numerous half-timbered houses in the area, churches with medieval epitaphs and natural viewpoints. In the center of the commune lays the village of Stara Kamienica, where the ruins of a castle from the XIIIth century are being renovated (a fortified town had already existed in this place for several centuries) . The castle, which was the cradle of the Schaffgotsch family, enchants with its mysterious undergrounds and a beautiful view from the reconstructed tower. It is worth visiting the Izera Art Gallery in Kromnow, located in the former Evangelical church, where a collection of regional souvenirs is presented as also concerts and exhibitions of artists are organized. In each of the 10 villages of the municipality we can feel the specific character of the Jizera Foothill villages. The Kamienica and High Izery Ridge are ideal places for hiking and cycling in a silent surrounding. Away from the hustle and bustle of cities and busy streets, we can blend in with nature.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE NA TERENIE GMINY STARA KAMIENICA

TOURIST ATTRACTIONS IN THE STARA KAMIENICA COMMUNE

  1. Wysoki Kamień w Górach Izerskich 1058 m n.p.m. – najwyższy szczyt w gminie
  2. Wieczorny Zamek – 1047 m n.p.m – grupa skalna Zwalisko
  3. Rozdroże Izerskie – punkt widokowy
  4. Miejsce płukania złota w Kobiałkowej Jamie koło Rozdroża Izerskiego
  5. Stare kamieniołomy kwarcu w Rozdrożu Izerskim
  6. Zakręt Śmierci – droga Szklarska Poręba – Świeradów
  7. Zbójeckie skały – szlak żółty z Zakrętu Śmierci do Piechowic
  8. Rezerwat Krokusów w Górzyńcu

OKOLICE KOPAŃCA

  1. Punkt widokowy Kozia Szyja w Kopańcu 748 m n.p.m.
  2. Jelenie źródło koło Polany Czarownic 647 m n.p.m.
  3. Kamienne Wały w Kopańcu
  4. Kościół parafialny św. Antoniego z barokowymi epitafiami w Kopańcu
  5. Trzy zabytkowe słupy ogłoszeniowe w Kopańcu
  6. Kaplica grobowa J.S.Brenna na cmentarzu w Kopańcu
  7. Dąb „Caspar” – pomnik przyrody w Kopańcu
  8. Skałka w Kopańcu – przy drodze Kopaniec – Kromnów
  9. Punkt widokowy Zimna Przełęcz 525 m n.p.m.
  10. Galeria Kozia Szyja

OKOLICE CHROMCA I ANTONIOWA

  1. Edukacyjno-Ekologiczna Leśna Ścieżka Dydaktyczna w Chromcu-Antoniowie
  2. Domy łużyckie (przysłupowo-zrębowe) w Antoniowie
  3. Pracownia Witraży w Antoniowie
  4. Źródło Karola w Antoniowie
  5. Rzeźby koło Kamiennej w Antoniowie (krowa i świnia)

OKOLICE BARCINKA

  1. Kościół filialny pw Michała Archanioła z XII/XIII w – chrzcielnica, ołtarz, ambona – Barcinek
  2. Cmentarz przykościelny z zabytkowymi grobowcami w Barcinku
  3. Punkt widokowy „Orle Gniazdo” w Barcinku
  4. Pałac koło sanatorium w Barcinku

OKOLICE KROMNOWA

  1. Drewniany kościół św. Jerzego z XVI wieku w Kromnowie
  2. Artystyczna Galeria Izerska ( dawny kościół ewangelicki z 1802 r)  w Kromnowie

OKOLICE WOJCIESZYC

  1. Park Pokoju (były cmentarz ewangelicki) w Wojcieszycach
  2. Kościół parafialny pw Św.Barbary w Wojcieszycach
  3. Były kościół ewangelicki w Wojcieszycach
  4. Krzyż pokutny koło Parku Pokoju
  5. Krzyż pokutny przy drodze do Cieplic
  6. Punkt widokowy na Rozłogu 533 m n.p.m – niebieski szlak Wojcieszyce – Rybnica

OKOLICE RYBNICY

  1. Ruiny zamku z XIV w w Rybnicy
  2. Kościół parafialny pw Św. Katarzyny z XIV w w Rybnicy
  3. Budynek stacji PKP z 1865 r  w Rybnicy
  4. Wiadukty kolejowo-drogowe z bloków kamiennych z 1865 r w Rybnicy
  5. Cmentarz z 1905 r w Rybnicy

OKOLICE STAREJ KAMIENICY

  1. Ruiny zamku Schaffgotschów w Starej Kamienicy
  2. Budynek dworca PKP w Starej Kamienicy
  3. Wiadukt kolejowy w Starej Kamienicy
  4. Kościół parafialny pw.Ścięcia Głowy Św. Jana Chrzciciela w Starej Kamienicy – chrzcielnica
  5. Krzyż pokutny w kościele parafialnym w Starej Kamienicy
  6. Brama Herkulesa w Starej Kamienicy
  7. Kamienne mosty drogowe w Starej Kamienicy
  8. Park Niepodległości z alegoryczną rzeźbą

OKOLICE MAŁEJ KAMIENICY

  1. Kościół filialny pw Św.Barbary w Małej Kamienicy – średniowieczne freski

OKOLICE NOWEJ KAMIENICY

  1. Kościół filialny pw. Ścięcia Głowy Św. Jana Chrzciciela w Nowej Kamienicy

Stara Kamienica

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy: 1242 – Chemnice,1297 – Kemnitz, 1305 – Kempnitz, 1370 – villa anteriori Kemenicz, Kemmenicz, 1380 – Kemnicz, Kamenecz, 1384 – Kempnicz superior, 1687 – Kamnitz, 1726 – Kemnitz, 1765 – Alt Kemnitz, 1818 – Alt Kamitz, 1825 – Kamniz, Chemniz, Alt Kemniz, 1845 – Kamenica, Alt Kemnitz, 1900 – Kamieniec, 1918 – Altkemnitz, 1945 – Kamienica, 1946 – Stara Kamienica. Duża wieś około 4 km na wysokości 350-390 m n.p.m.

Historia miejscowości: Stara Kamienica jest jedną z najstarszych wsi w całej Kotlinie Jeleniogórskiej o bogatej historii. Powstała przy starym Trakcie Żytawsko-Jeleniogórskim. Istnieją domniemania, że początki Starej Kamienicy można odnieść nawet do X wieku. Uważa się, że był tu jeden z grodów, czy zamków broniących granicy śląsko-czeskiej czy śląsko-saskiej. Dokument z 30.12.1242 r. ks. Bolesław Rogatka darował 7 łanów ziemi i zamek w Starej Kamienicy rycerzowi Siboto Scofowi (de nobili familia Ovium). Był to podobno protoplasta znakomitego i możnego potem rodu śląskich rycerzy Schaffgotschów. W dokumencie tym jest mowa, że Scoff wzniósł ten zamek wcześniej dla Henryka Pobożnego. Z listu lennego wynika, ze zamek do tej pory nie był pańską siedzibą, wymagał niezbędnych napraw i remontu – wymienia się, ze przed przekazaniem został rozbudowany i odnowiony, wyposażony w wygodne obszerne komnaty i sale. Budowla stanowiła twierdze z zewnętrznym podwórzem, otoczona fosą. Z następców Siboto von Schoff znani są tylko Johannes Heinze i Ullrich Schoff. Synem tego ostatniego był rycerz Gotsche Schoff I, który ufundował kościołowi w Kamienicy w 1370 roku ołtarz św. Katarzyny. Zmarł około 1380 roku. Syn jego Gorsche Schoff II wyróżnił się za życia rycerskimi czynami oraz tym, że w sposób znakomity rozszerzył swoje posiadłości m.in. o Cieplice i Gryfów. W 1403 roku ufundował probostwo w Cieplicach. Zmarł w 1419 roku pozostawiając po sobie taką sławę, że jego synowie dołączyli do rodowego nazwiska Schoff imię Gotsche i od tego czasu nazywali się Schaffgotschami. Gotsche Schoff II zostawił ze swego drugiego małżeństwa z Anną von Berka trzech synów, z których Henryk objął w posiadanie Kamienicę, a ten następnie przekazał ją swemu synowi Jaohannesowi Schoffgotsch, który w trakcie swego panowania ufundował dla kościoła w Kamienicy chrzcielnicę. Jan von Schaffgotsch zmarł w 1480 roku, a wkrótce zmarli też dwaj jego synowie: Henryk w 1500 roku, a Piotr w 1503 roku. Obaj zostali pochowani w Kościele w Kamienicy. Wraz z ich śmiercią wygasła „kamienicka” linia Schoffgotschów, a Kamienica przeszła we władanie Fischbacherów. Niemniej jednak pozostałe odłamy rodu von Schoffgotschów rozwijały się szybko – Schoffgotschowie mieli we władaniu Gryfów, Cieplice, Świdnicę i Jawor. Właśnie jeden z pięciu synów Kaspara von Schaffgotsch zarządzającego księstwami Świdnicy i Jawora, również Kaspar otrzymał Kamienicę, a następnie jego bratanek późniejszy baron Christoph von Schaffgotsch. W 1355r. wieś wymieniono jako leżącą w jeleniogórskim okręgu sądowym. W 2 połowie XVI w stary zamek przebudowano na renesansową rezydencję. Była to jedna ze wspanialszych posiadłości w Kotlinie Jeleniogórskiej. Jej właścicielem był od 1614 r, baron Hans Ulrich fon Schaffgotsch. Podczas jego nieobecności doszło na zamku do tragicznego wypadku. Otóż 17.12.1615 r. przebywał tu Bernard von Schaffgotsch, właściciel Radomierza i innych dóbr. W niewiadomych okolicznościach zabił go rapierem jego własny służący, niejaki Wolf Friedrich Rottig, który został w okrutny sposób stracony przed końcem miesiąca. Nagrobek zmarłego Bernarda von Schaffgotscha znajduje się w Cieplicach. W 1616 roku 20 sierpnia spalił się zamek w Kamienicy, a następnie dość szybko odbudowany przez barona Johanna Ullricha Schafgotsch.   W 1640 roku szwedzki generał Stahlhaus zakwaterował tutaj swe wojska, które zostały wyparte przez wojska cesarza niemieckiego. Już wówczas zamek sporo ucierpiał. W czasie wojny trzydziestoletniej w 1641 roku Kamienica znowu przeszła we władanie cesarskie, a cesarz Ferdynand III, po ścięciu Johanna Ullricha von Schaffgotsch niesłusznie podejrzanego o spiskowanie przeciwko cesarzowi, przejął jego posiadłości i sprzedał Kamienicę hrabiemu węgierskiemu Mikołajowi, który zmarł w 1679 roku. Po wojnie trzydziestoletniej oficjalnie zabroniono wyznawania religii luterańskiej, a na mocy zarządzenia z 23 lutego 1654 roku wywłaszczono wszystkie kościoły ewangielickie. Kościół w Kamienicy był w tym czasie również ewangielicki dzięki Johannowi Ullrichowi von Schaffgotsch, który jako zwolennik Reformacji kazał go na nowo wyświęcić pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. W 1654 roku przekazano komisji cesarskiej: 3 dzwony, jeden zegar wybijający godziny, jeden kielich pozłacany, jeden kielich srebrny, dwa cynowe lichtarze, jedną cynową chrzcielnicę i szereg innych przedmiotów. Dobra „kamienickie” nabył w 1680 roku hrabia Zierotin z Moraw. Niedoli mieszkańców dopełniła w 1702 roku wielka powódź – 14 lipca wielka fala wody po oberwaniu chmury w Górach Izerskich dokonała w Kamienicy ogromnego spustoszenia. Całkowicie zostało zburzonych 21 domów, 22 było uszkodzonych tak, że nie nadawały się do zamieszkania, 30 domów stało nadal na podmytym brzegu grożąc zawaleniem. Wszystkie leżące w pobliżu rzeki pola zostały obcym piachem, kamieniami, odłamkami skał zasypane. Całkowicie zburzone były mosty, wał zamkowy jak i większość stawów zniszczona. Niespotykany żywioł był przyczyną śmierci 17 osób – 6 mężczyzn, 7 kobiet i 4 dzieci. W 1756 roku majątek w Starej Kamienicy kupił kupiec Schmidt z Jeleniej Góry. Po jego nagłej śmierci w 1757 roku, rok później wybuchł pożar we wsi, w wyniku którego zniszczeniu uległ zamek, który już nigdy potem nie został odbudowany oraz farbiarnia i 10 domów. Po zjednoczeniu Niemiec Fryderyk Wielki przeprowadził szereg reform gospodarczych, jak również wprowadził tolerancję religijną. Od tego czasu zaznacza się rozwój gospodarczy w ogóle Śląska, a w tym również Kamienicy. Pod koniec XVIII wieku Kamienica liczyła wg spisu ludności 1300 mieszkańców. Chłopi każdego roku meldowali swój plan upraw tzn. powierzchnie pod zboża ozime i jare  oraz ziemniaki. Corocznie odbywał się też spis bydła. Młyn polny przeznaczony był do mielenia kości, a pozostałe młyny: górny, średni i dolny były młynami zbożowymi. Pierwszy ewangielicki kierownik szkoły był klepsydrażem (zegarmistrz od zegarów piaskowych), a w szkolnym ogrodzie posadzono drzewa morowe w celu wprowadzenia hodowli jedwabnika. We wsi mieszkali ponadto kowale, kołodzieje, cieśle, murarze, tkacze, szewcy i krawcy. Uruchomione były kursy tkactwa gdyż funkcjonowała farbiarnia i trzy bielarnie. Byli też kramarze zaopatrujący wieś w inne niezbędne przedmioty, wyroby i artykuły jak np. sól. W polnym piecu szybowym wypalano łamany kamień wapienny. W 1770 roku królewski Urząd Przytułków w Legnicy kupił włości w Kamienicy, a w 1787 roku odkupił je hrabia Karl von Roder. Z kolei w 1797 roku dobra w Starej Kamienicy, Kromnowie i Rybnicy odkupił saksoński szambelan, hrabia Rzeszy von Bressler. Miał on swoją siedzibę koło Budziszyna, a tutejsze dobra oddane były w dzierżawę. Jednakże ten rozwój wsi został zahamowany w 1813 roku w wyniku wojen napoleońskich. 9 czerwca 500 żołnierzy francuskich zajęło Kamienicę i okolicę. Utrzymanie przemaszerowujących wojsk było dla mieszkańców tak uciążliwe, że po 10 tygodniach piwnice, chlewy i stodoły były puste. Wieś była spustoszona nie tylko przez wojska francuskie, ale również niemieckie i sprzymierzone rosyjskie. Ludność wsi długo jeszcze po zakończeniu działań wojennych odczuwała ich skutki. W 1836 roku w czynie społecznym wybudowano drogę, a w 1841 roku most Kretschmanna skracający zdecydowanie połączenie z Rybnicą. W tymże roku uwolniono chłopów i robotników od pańszczyzny. W 1840 r. we wsi było 249 budynków, 2 szkoły, 2 folwarki i 4 młyny wodne o 7 kołach, folusz, 5 gospód, 14 warsztatów tkackich, 5 handlarzy i 48 różnych rzemieślników. Ważnym elementem rozwoju gospodarczego było oddanie w 1866 roku do użytku linii kolejowej Jelenia Góra – Zgorzelec. W Starej Kamienicy otwarto dworzec kolejowy z odprawą towarową. Od tego czasu notowano ustawiczny napływ turystów i kuracjuszy do pobliskich uzdrowisk (m.in. Barcinek). Uruchomiono we wsi urząd pocztowy, zbudowano mechaniczną tkalnię, a następnie cegielnię. Rozwijało się rzemiosło, a szczególnie handel. Filie Reiffeisen dostarczała węgla, nawozów i urządzeń rolniczych, skupowała zboże i ziemniaki, była jednocześnie kasą oszczędnościową i kredytową.  Nad zdrowiem mieszkańców czuwali lekarz, lekarze weterynarii i dentysta, a we wsi była filia apteki… do czasu aż aptekarz John wybudował aptekę i otrzymał koncesję. Posterunek żandarmerii konnej mieścił się w domu kupca Klementa, byli burmistrze i sędzia polubowny. Duchownym ewangelickim był w latach 1886-1932 pastor Gerhard Hirche. Znany i ceniony przewodniczący spółdzielni zaopatrzenia mieszkańców i założyciel Towarzystwa pastwisk. Przez długie lata był też przewodniczącym Towarzystwa Gimnastycznego. Duchownym katolickim był ks. Kaspar, a następnie ks. Simon. Kantorem i organistą był zawsze ktoś z nauczycieli. Kierownikiem szkoły katolickiej był Wentzl, a potem Prescher, a ewangelickiej kolejno Wollny, Kalesse i Mertz. W roku 1927 uruchomiono automatyczną centralę telefoniczną na 138 numerów, a poczta w Starej Kamienicy stała się placówką filialną poczty w Gryfowie. Stara Kamienica miała obok majątku ziemskiego 19 zagród wiejskich, 43 mniejsze gospodarstwa oraz 168 domów mieszkalnych i różnych placówek usługowych. Funkcjonowało 48 samodzielnych zakładów rzemieślniczych, a w celu popierania hodowli funkcjonowały dwa pastwiska dla bydła: pastwisko karkonoskie wielkie ok. 72,5 ha (później w czasie II wojny światowej przysposobione na lotnisko), „piekielne” pastwisko o powierzchni ok. 75 ha. Dzięki wielorakości zawodów także życie społeczne rozwijało się w Starej Kamienicy o wiele ciekawiej niż w innych miejscowościach. Z sześciu zakładów gastronomicznych do najbardziej lubianych należała restauracja z cukiernią przy browarze Laedera, w której zasiadali razem robotnicy, rzemieślnicy i urzędnicy. Do tworzenia dobrej atmosfery współżycia przyczyniały się w sposób szczególny różne towarzystwa. Towarzystwo Wojskowe i Bractwo Strzeleckie założone w 1869 roku organizowały strzelanie z nagrodami, w trakcie których wybierano króla kurkowego. Towarzystwo Gimnastyczne założone w 1902 roku organizowało publiczne zawody przed zawsze liczną widownią, miejscowa grupa Towarzystwa Karkonoskiego organizowała wędrówki turystyczne. Wspaniałe pokazy demonstrowali strażacy Ochotniczej Straży Pożarnej, w pełni zmotoryzowanej, założonej w 1886 roku. Towarzystwo Śpiewacze Męskie występowało przed publicznością bardzo często, a mieszany chór uświetniał nabożeństwa kościelne. Istniało też patriotyczne Towarzystwo  Kobiet, które dochody z organizowanych przedstawień teatralnych przeznaczało na opiekę społeczną. Należy też wspomnieć o organizowanym we wrześniu i październiku każdego roku tzw. Święcie rodzinnym. Organizowano wówczas kiermasze i uroczystości w każdą niedzielę w innej wsi. Urządzano wtedy świniobicie, wypiekano olbrzymie ilości placków z kruszonką, trzymano w pogotowiu piwo i alkohol. Zapraszano wówczas na koncerty orkiestrę wojskową lub kapelę górniczą z Wałbrzycha, jeleniogórską kapelę myśliwską, a cała gmina zbierała się na tańce. Młodzież w tym czasie bawiła się grą w losy przy stołach pełnych pierników z czekoladą i pamiątek. Organizowano gry w skata i bilard połączone z nagrodami, a panie w tym czasie zapraszano na „damską kawę”. Na skutek upadku gospodarczego na przełomie lat 30 i 40-tych XX wieku sprzedano: majątek w Kromnowie rolnikowi Derrowi, w Rybnicy Stabrinowi, w w Starej Kamienicy w 1942 roku Richardowi Dittmanowi, który przekształcił swój majątek w gospodarstwo wzorcowe. W 1945 roku Ditman został w wyniku reformy rolnej rozpalcelowany. Działania II wojny światowej w naszym regionie były znikome.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r Zarys historii – opracowanie Tadeusza Smolińskiego  – 1991r

History of the village: Stara Kamienica is one of the oldest villages in the whole Jeleniagóra Kotlina with a rich history. It was established by the old Zittau-Jeleniagóra road. It is presumed that the origins of Stara Kamienica can be traced back to the Xth century. It is believed that one of the castles defending the Silesian-Czech or Silesian-Saxon border was located here. A document of 30.12.1242 Duke Bolesław Rogatka gave 7 lans of land and a castle in Stara Kamienica to knight Siboto Scof (de nobili familia Ovium). He was supposedly the progenitor of the illustrious and mighty Schaffgotsch family of Silesian knights. In this document it is mentioned that Scoff had built this castle earlier for Henry the Pious. The fief letter states that the castle had not been a lord’s residence up to that time, it required necessary repairs and renovation – it is mentioned that it was extended and renovated before handing over, equipped with comfortable spacious chambers and halls. The building was a fortress with an external courtyard, surrounded by a moat. Of the successors of Siboto von Schoff, only Johannes Heinze and Ullrich Schoff are known. The son of the latter was knight Gotsche Schoff I, who founded St. Catherine’s altar in Kamenice in 1370. He died around 1380. His son, Gotsche Schoff II, was distinguished by his chivalrous deeds and by the fact that he greatly extended his properties, among others Cieplice and Gryfów. In 1403 he founded the presbytery in Cieplice. He died in 1419 leaving behind such fame that his sons added the name Gotsche to the Schoff family name and from then on they were called the Schaffgotschs. Gotsche Schoff II left from his second marriage with Anna von Berka three sons, of whom Henry took possession of Kamienica, and the latter passed it on to his son Jaohannes Schoffgotsch, who during his reign founded the baptismal font for the church in Kamienica. Jan von Schaffgotsch died in 1480, and soon two of his sons also died: Henry in 1500 and Peter in 1503. Both were buried in the church in Kamienica. With their deaths the “Kamienica” Schoffgotsch line died out and Kamienica became the property of the Fischbachers. Nevertheless, the other branches of the von Schoffgotsch family grew rapidly – the Schoffgotschs owned Gryfów, Cieplice, Świdnica and Jawor. It was Kaspar, one of the five sons of Kaspar von Schaffgotsch who ruled the principalities of Świdnica and Jawor, who received Kamienica, and then his nephew, the later Baron Christoph von Schaffgotsch. In 1355 the village was mentioned as belonging to the Judicial District of Jelenia Góra. In the second half of the XVIth century the old castle was rebuilt into a renaissance residence. It was one of the most magnificent estates in the Jeleniogórs Va Its owner since 1614 was Baron Hans Ulrich von Schaffgotsch. During his absence, a tragic accident took place in the castle. On 17.12.1615 Bernard von Schaffgotsch, the owner of Radomierz and other estates, was staying there. In unknown circumstances he was killed with a rapier by his own servant, a certain Wolf Friedrich Rottig, who was cruelly executed before the end of the month. The tombstone of Bernard von Schaffgotsch is located in Cieplice. In 1616 on 20th August the castle in Kamienica burnt down and was rebuilt quite quickly by Baron Johann Ullrich Schafgotsch.   In 1640 the Swedish general Stahlhaus quartered his troops here, which were driven out by the army of the German emperor. Even then the castle suffered a lot. During the Thirty Years’ War, in 1641, Kamienica again came under the imperial rule, and the emperor Ferdinand III, after beheading Johann Ullrich von Schaffgotsch unjustly suspected of plotting against the emperor, took over his property and sold Kamienica to the Hungarian count Nicholas, who died in 1679. After the Thirty Years’ War, the Lutheran religion was officially forbidden and a decree of 23 February 1654 expropriated all Evangelical churches. The church in Kamienica was at that time also Evangelical thanks to Johann Ullrich von Schaffgotsch, who as a supporter of the Reformation had it rededicated to St. John the Baptist. In 1654 it was handed over to an imperial commission: 3 bells, one clock striking the hours, one gilded chalice, one silver chalice, two tin candlesticks, one tin font and a number of other items. The tenement property was bought in 1680 by Count Zierotin from Moravia. The misery of the inhabitants was completed in 1702 by a great flood – on 14 July, after a cloudburst in the Jizera Mountains, a huge wave of water wreaked havoc in Kamienica. Twenty-one houses were completely demolished, twenty-two houses were damaged to such an extent that they were uninhabitable, thirty houses were still standing on the washed-out bank threatening to collapse. All the fields near the river were covered with foreign sand, stones and rock fragments. Bridges were completely demolished, the castle rampart as well as most of the ponds were destroyed. The unprecedented element was the cause of death of 17 people – 6 men, 7 women and 4 children. In 1756 the estate in Stara Kamienica was bought by the merchant Schmidt from Jelenia Góra. After his sudden death in 1757, a fire broke out in the village a year later, destroying the castle, which was never reconstructed, the dyeworks and 10 houses. After the unification of Germany Frederick the Great carried out a number of economic reforms as well as introduced religious tolerance. Since that time the economic development of Silesia in general and Kamienica in particular has been marked. At the end of the 18th century Kamienica had 1300 inhabitants according to the census. Every year the peasants reported their crop plan, i.e. the area under winter and spring crops and potatoes. A census of cattle was also carried out annually. The field mill was designed for grinding bones and the other mills: upper, middle and lower were grain mills. The first Evangelic schoolmaster was an hourglass maker (a watchmaker for sand clocks), and in the school garden, moor trees were planted to introduce silkworm breeding. The village also had blacksmiths, wheelwrights, carpenters, bricklayers, weavers, shoemakers and tailors. Weaving courses were run, as there was a dyeing plant and three bleaching plants. There were also stallholders who supplied the village with other necessary items, products and articles such as salt. In a field shaft furnace broken limestone was fired. In 1770, the royal Torture Office in Legnica bought the estates in Kamienica and in 1787 it was bought by count Karl von Roder. In turn, in 1797 the estates in Stara Kamienica, Kromnów and Rybnica were bought by the Saxon chamberlain, count von Bressler. He had his seat near Bautzen, and the local estates were leased. However, this development of the village was halted in 1813 as a result of the Napoleonic wars. On 9th June 500 French soldiers occupied Kamienica and its surroundings. The maintenance of the marching troops was so burdensome for the inhabitants that after 10 weeks the cellars, pigsties and barns were empty. The village was ravaged not only by French troops, but also by German and allied Russian troops. The people of the village felt the effects of the war long after the end of the warfare. In 1836 a road was built as a communal effort and in 1841 the Kretschmann bridge was built, which significantly shortened the connection with Rybnica. In the same year the peasants and workers were freed from serfdom. In 1840 there were 249 buildings in the village, 2 schools, 2 manors and 4 water mills with 7 wheels, a fulling house, 5 taverns, 14 weaving workshops, 5 tradesmen and 48 different craftsmen. An important element of the economic development was opening the railway line Jelenia Góra – Zgorzelec in 1866. A railway station with goods clearance was opened in Stara Kamienica. Since then, a constant influx of tourists and patients to the nearby spas (e.g. Barcinek) was noted. A post office was opened in the village, a mechanical weaving mill and then a brickyard were built. Craft and especially trade developed. Reiffeisen branches supplied coal, fertilizers and agricultural equipment, bought grain and potatoes, and were also a savings and credit union.  The health of the inhabitants was looked after by a doctor, veterinarians and a dentist, and there was a branch pharmacy in the village… until the pharmacist John built a pharmacy and was granted a licence. The horse gendarmerie post was located in the house of the merchant Clement, there were mayors and an amicable judge. The evangelical clergyman was pastor Gerhard Hirche from 1886 to 1932. He was a well-known and respected chairman of the residents’ supply cooperative and founder of the Pasture Society. He was also president of the Gymnastic Society for many years. The Catholic clergyman was Fr Kaspar and then Fr Simon. The cantor and organist was always one of the teachers. The head of the Catholic school was Wentzl and then Prescher, and the Protestant school in turn was Wollny, Kalesse and Mertz. In 1927, an automatic telephone exchange with 138 numbers was opened, and the post office in Stara Kamienica became a branch post office in Gryfów. Stara Kamienica had, apart from the land property, 19 farmsteads, 43 smaller farms and 168 houses and various service outlets. There were 48 independent craftsmen’s workshops, and in order to support cattle breeding, there were two pastures for cattle: the large Karkonosze pasture of approximately 72.5 ha (later adapted to an airfield during World War II), and the “Hell” pasture of approximately 75 ha. Thanks to the variety of professions, also the social life developed in Stara Kamienica much more interestingly than in other villages. Out of six catering establishments, the most popular was the restaurant with confectionery at the Laeder brewery, where workers, craftsmen and clerks sat together. Various societies made a special contribution to the good atmosphere. The Military Society and the Shooting Fraternity, founded in 1869, organised prize shoots during which the King of the Chimes was elected. The Gymnastic Society founded in 1902 organised public competitions in front of always numerous spectators, the local group of the Krkonoše Society organised hiking tours. Wonderful demonstrations were given by the firemen of the voluntary fire brigade, fully motorised, founded in 1886. The Men’s Singing Society performed before the public very frequently, and a mixed choir graced church services. There was also a patriotic Women’s Society, which donated the proceeds of its theatrical performances to social welfare. Every year in September and October there was a so-called Family Festival. Every Sunday, fairs and festivities were held in a different village. A pig slaughter was organised, huge quantities of crumble cakes were baked and beer and alcohol were kept on standby. A military orchestra or a miner’s band from Walbrzych or a hunting band from Jelenia Gora would be invited to give concerts, and the whole village would gather to dance. Young people at this time entertained themselves with games of chance at tables full of chocolate gingerbread and souvenirs. There were games of skat and billiards with prizes, and the ladies were invited to “ladies’ coffee”. As a result of the economic collapse at the turn of the 1930s and 1940s the estate in Kromnowo was sold to the farmer Derr, in Rybnica to Stabrin and in Stara Kamienica in 1942 to Richard Dittman who transformed his estate into a model farm. In 1945, Ditman was parcelled out as a result of land reform. World War II activities in our region were negligible.

Bibliography: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – edited by Marek Staffa – 1999r Zarys historii – opracowanie Tadeusza Smolińskiego – 1991r

Antoniów

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1783 Antoniwald, 1786 Antonienwald, 1947 Antoninów, 1948 Antoniów, 1700 Laidenhauser, 1747 Lede Hauser, 1824 Ledenhauser, Gotthardsberg, 1945 Jaroszyce, 1977 Boża Góra

Wieś leży na wysokości 520-600 m n.p.m.

Historia miejscowości. Antoniów powstawał w latach 1660-1670 jako folwark w dobrach Schaffgotschów. Wcześniej działali w XVII w szklarze związani z ośrodkiem w Chromcu i Piechowicach. W 1682 r. wieś otrzymała nazwę od imienia hr. Antoniego von Schaffgotscha. W 1840 r była tu papiernia oraz 140 przędzarzy, 18 innych rzemieślników i handlarzy, tracz,  młyn do mielenia kory dębowej i młyn wodny. Do 1945 r było tu schronisko „Kromerbaude” z 12 miejscami w 5 pokojach. Boża Góra (część Antoniowa) leży na wysokości 560-600 m n.p.m. Przysiółek założony około 1700 roku w dobrach Schaffgotschów. W 1730 roku uzyskał późniejszą nazwę na cześć hr. Gotharda Schaffgotscha. W 1840 roku było tu 22 domów, szkoła ewangelicka. Później istniał tu wiatrak. Wieś we wschodniej części Grzbietu Kamienickiego. Rozproszona zabudowa.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – Góry Izerskie –praca zbiorowa pod redakcją Marka Staffy – 1989r

Barcinek

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1305 – Bertoldivilla, Bertoldi villa, 1345 – Bertlodisdorf, Bertholdisdorf, 1668 – Berthelsdorff, 1677 – Berttelsdorff, Bertelsdorff, 1786 – Bartsdorf, Bertelsdorf, 1825 – Berthelsdorf, Bertholsdorf, 1888 – Berthelsdorf, 1945 – Baryłów, Korczaków, Korczakowo, 1946 – Barcinek. Zabudowania Barcinka ciągną się na długości około 2,7 km wzdłuż dolnego biegu Kamienicy. Zwarta zabudowa  wsi leży na wysokości około 315-340 m.

Historia miejscowości Okolice Barcinka są malownicze, szczególnie kręta dolina Kamienicy, na której częściowo zalesionych zboczach wyrastają liczne, chociaż niewielkie skałki. Historia Barcinka związana była z kasztelanią w Starej Kamienicy.  Pierwsza wzmianka o wsi pojawiła się w dokumencie biskupstwa wrocławskiego około 1305 roku, który wyznaczał podatki kościelne. Barcinek wielokrotnie był nawiedzany przez klęski żywiołowe. W 1702 roku duża powódź zniszczyła wiele domów i drzewa owocowe. Początek XIX wieku był najlepszym okresem rozwoju wsi. W 1825 roku Barcinek liczył 140 domów, w tym dwór z folwarkiem, szkołę i kościół filialny. We wsi funkcjonowały: garbiarnia, 2 młyny wodne, młyn do mielenia kory dębowej, olejarnia, folusz i stara cegielnia. W kolejnych latach znacznie rozrastała się ilość rzemieślników i handlarzy osiągając w 1840 roku liczbę 30. W połowie XIX w. powstały kolejne zakłady przemysłowe. Uzdrowiskowe walory wsi zaczęto wykorzystywać od 1887 roku kiedy to wybudowano zakład zdrojowy stosujący wodolecznictwo. Jego twórcą był Szwajcar, Richard Brewhaus.  Stwierdził on, że klimat Barcinka ma pewne analogie z modnym Davos. W latach 1880-1930 w Barcinku istniała grupa zajmująca się organizacją wycieczek i zagospodarowaniem turystycznym terenu. W okresie międzywojennym  działały na terenie wsi 2 gospody z 27 miejscami noclegowymi.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r

Chromiec

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1747 – Ludwigsdorf, 1945 – Ludwikowice, 1948 – Chromiec. Mała wieś o rozproszonej zabudowie na wysokości 490-580 m n.p.m.

Historia miejscowości Chromiec powstał prawdopodobnie w końcu XIV w związku z budową huty szkła leśnego.  Działała ona w okolicy wsi w XIV/XV – XVIII wieku. Jej ślady w postaci żużlowisk są widoczne do dzisiaj. W 1782 roku istniały tu: kościół, 2 szkoły, folwark i młyn. W 1825 roku były 82 domy oraz młyn do mielenia kory dębowej i tartak. Znajdowała się tutaj do 1945 roku gospoda o charakterze pensjonatu dysponująca 15 miejscami noclegowymi.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – Góry Izerskie –praca zbiorowa pod redakcją Marka Staffy – 1989r

Kopaniec

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1343 – Borau, Syfridishau, 1747 – Seiffershau, 1945 – Zalesie, 1946 – Kopaniec. Długa łańcuchowa wieś ciągnącą się około 3 km na wysokości 470 – 680 m n.p.m.

Historia miejscowości. Kopaniec powstał w XIV w w związku z prowadzonymi w okolicy poszukiwaniami złota i drogich kamieni. W 1343 r był wzmiankowany w dokumencie ks. Henryka jaworskiego przy okazji sprzedaży lasu. Później stanowił własność Schaffgotschów. W 1520 roku powstała tu gmina ewangelicka, która użytkowała drewniany zbór. Późniejszy murowany z końca XVIII w rozebrano w 1976r. W 1782 roku były tu 2 kościoły (katolicki i ewangelicki), 2 szkoły, 2 młyny, folwark. Kopaniec słynął też z sadownictwa. Rozwijało się tkactwo i przędzarstwo chałupnicze. W 1825 roku było 206 domów, działał folusz, 10 krosien tkackich, 6 przędzarzy i 8 kramarzy. W końcu XIX w Kopaniec przekształcił się w niewielkie letnisko, a nawet uzdrowisko wykorzystujące radoczynne źródła. Była tu gospoda z 8 miejscami noclegowymi i liczne kwatery prywatne.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – Góry Izerskie –praca zbiorowa pod redakcją Marka Staffy – 1989r

Kromnów

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1300 – Crumpow,1374 Cromnow, Crumnow, 1552 Kromenau vel Crommenau, 1668 Crommenhau, 1677 Krummenau, 1687 Crumenaw, 1721 Crommenau, 1825 Krommenau, 1945 Krąpów, Krąpnów, Krępna, Krimnów, 1946 Kromnów. Wieś ciągnie się około 3,5 km na wysokości około 390-510 m n.p.m.

Historia miejscowości. Wieś po raz pierwszy wzmiankowana źródłowo w Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis w latach 1303-13, jako Crumnow. Dokument z 11.09.1343r mówi że ks.jaworski Henryk potwierdził sprzedaż lasu swojemu dworzaninowi Peterowi von Borau, wymieniając przy okazji Kromnów, jako wieś leżącą na jego granicy.  Pierwszymi jej właścicielami byli von Czeisbergowie. Od 1374 r Kromnów w posiadaniu Schaffgotschów. W latach 1588-1589 mieszkańcy Kromnowa wzięli udział w rozruchach, które przekształciły się w lokalne powstanie ludowe, zapoczątkowane przez wędrownych kaznodziei ewangelickich. Kres zamieszkom położyły ustępstwa wymuszone na właścicielach dóbr przez  cesarza Rudolfa II. Mieszkańcy Kromnowa wcześnie i masowo przeszli na protestantyzm, m.innymi już od 1552 r. użytkowali miejscowy kościół. Kromnów rozwijał się jako ośrodek tkactwa chałupniczego. W 1715 roku hr. von Schaffgotsch zamienił w swoich dobrach pańszczyznę na czynsz. W 1742 roku otwarto szkołę ewangelicką na miejscu nieczynnego kościoła katolickiego. W 1745 roku wybudowano drewniany dom modlitwy zastępując go w 1802 roku murowanym. W 1751 roku zbudowano szkołę ewangelicką. W 1786 roku były 2 kościoły, szkoła i młyn wodny. W 1840 roku były 2 szkoły ewangelickie, szkoła katolicka, 2 kościoły, cegielnia, młyn wodny  o 2 kołach i 3 szynki oraz 147 domów. Wśród mieszkańców było 30 różnych rzemieślników, 9 garbarzy i 4 tkaczy płótna. W samej wsi była gospoda, wg niektórych źródeł miała to być nawet karczma sądowa. W Kromnowie ogółem było około 80 miejsc noclegowych w gospodach i kwaterach prywatnych. Obecnie Kromnów to duża wieś łańcuchowa, położona na wsch. krańcach Pogórza Izerskiego, między Wysoczyzną Rybnicy i Grzbietem Kamienickim na pd. oraz Obniżeniem Starej Kamienicy na pn. Miejscowość rozciąga się w kierunku południkowym, w dolinie potoku, prawego dopływu Kamienicy. Zabudowania wsi zgrupowane są po obu stronach, biegnącej równolegle do cieku, bocznej szosy, łączącej Wojcieszyce i Pakoszów z Kromnowem i dalej, ze Starą Kamienicą – siedzibą władz gminnych.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r. Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – Góry Izerskie –praca zbiorowa pod redakcją Marka Staffy – 1989r

Mała Kamienica

muzyka: Rocal Fuza – fragment z koncertu w Artystycznej Galerii Izerskiej w Kromnowie

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy Kempnitz, parvum Kempnitz, 1399 Hinter Kempnitz, Hinterdorf, 1589 Kemnitz, 1668 Hundorf, 1677 Hundorff, 1765 Hyndorf, 1786 Hindorf, 1825 Hinterdorf, 1840 Hindorf, 1945 Kępnica, Kopica, 1947 Kamienica Mała, Mała Kamienica. Wieś ciągnie się około 1,5 km, na wysokości około 390-495 m n.p.m.

Historia miejscowości Wzmiankowana w dokumencie już około 1305 r. przy okazji wymiaru czynszów kościelnych. Wieś należała do dóbr von Schaffgotschów. W 1583-89 mieszkańcy Małej Kamienicy  brali udział w powstaniu chłopskim podczas którego prowadzono walki z wojskami cesarskimi. Osada znajdowała się przy ważnym w średniowieczu szlaku handlowym. W XVIII w stanowiła  własność hr. Rodera. W 1774 r. Waitz von Eschen uzyskał przywilej  górniczy na wydobycie rud kobaltu. Założył tu gwarectwo „Jacob”, które eksploatowało  kopalnię o tej samej nazwie  i zbudowano płuczkarnię rudy. Złoże okazało się nieopłacalne i w 1781 r wstrzymano wydobycie. W 1786 roku wymienia się przynależne do Małej Kamienicy kolonie: Bachhubel (górna część wsi) i Sosnkę.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r

Nowa Kamienica

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy. 1348 Nova Kempnicz, 1384 Kempnicz noua uilla, 1496 Neu Kemnitz, 1687 Neu Kamnitz, 1726 Neu-Kemnitz, 1921 Kemnitz-Neu, 1945 Kopice, Kępice, 1946 Nowa Kamienica. Średniej wielkości  wieś w Obniżeniu Starej Kamienicy, ciągnąca się około 1,5 km na wysokości około 375-410 m n.p.m.

Historia miejscowości. Wieś powstała prawdopodobnie około połowy XIV w jako kolonia Starej Kamienicy i przez dłuższy okres jej losy były ściśle z nią związane. Pierwsza wzmianka z 1384 roku mówi o proboszczu Johannesie z Nowej Kamienicy. W 1702 roku wieś znacznie ucierpiała w wyniku powodzi. W 1840 roku był tu kościół katolicki, szkoła ewangelicka i 3 młyny wodne z 5 kołami, tartak, olejarnia i 3 gospody, a wśród mieszkańców było 17 rzemieślników. W 1866 roku przeprowadzono linię kolejową ze Zgorzelca do Jeleniej Góry. Na północy od Nowej Kamienicy wznosi się Księżyk, znany z występowania w starym kamieniołomie kwarcu żyłowego, kryształów górskich i kwarcu mleczowego osiągających do 3 cm. Jeszcze bardziej znany był stary kamieniołom „Biały Kamień” (Weisse Steinruke). Przed 1945 rokiem był pomnikiem przyrody.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r

Rybnica

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1288 – Reibnicz, 1305 – Rybnitz, 1345 – Rybenicz, 1369 – Reibenicz, 1393 – Reibnicz, 1668 – Reibnitz, 1677 – Reimnitz, 1726 – Reinnz, Reibnitz, 1945 – Rybnik, Rybnica. Wieś  łańcuchowa ciągnąca się około 2,8 km na wysokości 380-440 m n.p.m.

Historia miejscowości. Rybnica jest jedną z najstarszych osad w Kotlinie Jeleniogórskiej, której początki wiążą się z jeszcze starszą kasztelanią w Starej Kamienicy. Z początkami wsi związane są legendy. Wg jednej założycielem wsi miał być Rybin, pomorski ks. Redanów, który zawędrował tu w XI wieku. Inna wersja głosiła, że pierwsze osiadły tu beginki, które założyły w Rybnicy swoje zgromadzenie.  Potwierdzać miała to data 1234 wykuta na kamieniu w ścianie zrujnowanego zamku, którą odkryto w 1750 roku, ale zniszczono podczas remontu w 1750r. Zgromadzenie beginek uległo kasacie w 1365 lun 1369r. Nie ma jednak żadnego dowodu ani śladu ich bytności w Rybnicy. Kolejna opowieść stwierdza, że istniał tu zamek cesarza Karola IV, który miał w nim bywać osobiście w 2 połowie XIV w. Wiadomo natomiast, że w dokumencie ks.śląskiego Bolka, wydanym 20.03.1288 r joannitom z Cieplic, wymieniony jest jako świadek Henricus Reibnicz. W księdze czynszowej biskupstwa wrocławskiego z 1305r. Rybnica figuruje już jako wieś istniejąca. Natomiast w dokumencie z 1369 r. wzmiankowany jest Franczko, proboszcz z Rybnicy ( a więc istniał już kościół parafialny). Wieś do 1423 r. pozostawała w rękach von Reibnitzów, którzy mieli tu rodową siedzibę, ale zachowane ruiny zamku są młodsze. Być może na jego miejscu stał jakiś wcześniejszy, w którym przebywał cesarz Karol IV. Ten pierwszy zamek wzmiankowany w dokumentach pod nazwą łacińską Laudis palatium, zniemczoną potem na Lausepelz, musiał więc być okazałą na ówczesne czasy budowlą.  Prawdopodobnie został zniszczony  podczas wojen husyckich i odbudowany w jakimś stopniu po nich, lub wzniesiony na nowo. Podobno w 1693 r. miejscowy zagrodnik Christian Wolf wysłał swego syna Salomona na naukę tkactwa do Friedricha Pohla w Malinniku, gdzie opanował umiejętność tkania cienkich woali, które stały się potem specjalnością tkaczy z Rybnicy, dając początek tutejszemu ośrodkowi tkactwa chałupniczego. W latach 1741-43 zbudowano w Rybnicy drewniano-szachulcowy kościół ewangelicki. Była to jedna z najciekawszych świątyń ewangelickich w tej części Sudetów, bezwieżowa, założona na prostokącie ze ściętymi narożami, z dobudówkami na narożach, mieszczącymi schody na wewnętrzne empory, a także zakrystię nakrytą łamanym 8 połaciowym dachem. Jego twórcą był Jeremias Maywald. W 1840 r. były 2 kościoły, szkoła ewangelicka, 2 domy i folwark w majątku, młyn wodny, młyn do mielenia kory dębowej, 4 gospody, 40 tkaczy, 35 rzemieślników i 8 handlarzy. We wsi trzymano 500 merynosów. W 1865/6 przez Rybnicę przeprowadzono linię kolejową ze Zgorzelca do Jeleniej Góry. Powstała tu stacja kolejowa co w pewnym stopniu  przyczyniło się do wzrostu popularności wsi, dla turystów odwiedzających ruiny zamku. W połowie XIX wieku we wsi działały 3 gospody, w tym karczma sądowa. Jako atrakcję wymieniano też budynek stacji kolejowej z granitowych bloków, który uważano za najwyżej położony na całej linii. Pod koniec II wojny światowej przez Rybnicę wiodła trasa jednego z „marszów śmierci”. Drogą z Goduszyna pędzono więźniów z ewakuowanego obozu pracy przy późniejszej „Celwiskozie”. W okolicy wsi zginęło, lub zostało zamordowanych 53 więźniów, których w sierpniu 1945 r. ekshumowano i pochowano na cmentarzu w Jeleniej Górze.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r

Wojcieszyce

Daty wzmianek o miejscowości oraz stare i obcojęzyczne nazwy 1305 – Woyczczdorf, Woiczdorf, 1371 – Foytsdorf, Fogdsdorf, 1404 – Voigtsdorf, 1668 – Fuchsdorf, 1687 – Vogtsdorff, 1726 – Viotsdorff, 1765 – Vogtsdorf, 1786 – Voigtsdorf, 1945 – Ptaszyn, 1946 – Wojcieszyce. Wieś łańcuchowa o długości 4,4 km na wysokości 350-410 m n.p.m.

Historia miejscowości W okolicy Wojcieszyc odnaleziono grodzisko datowane na V wiek, ale obecna wieś powstała prawdopodobnie w końcu XIII wieku. Jej stara nazwa wskazuje, że powinna to być wieś lokacyjna, lub własność wójta. W dokumentach Wojcieszyce pojawiły się po raz pierwszy w 1305 roku w wykazie podatkowym biskupstwa wrocławskiego. W 1371 r. właścicielem wsi był Heinrich von der Wesen. W 1742 roku powstała we wsi szkoła. W 1840 roku było 225 budynków, 2 kościoły, 2 szkoły, młyn wodny, bielnik z foluszem, 5 gospód, 59 warsztatów tkackich, 47 innych rzemieślników i 6 handlarzy. Turyści z pobliskich Cieplic przybywali podziwiać tu starą karczmę i piękne chaty. Przeważnie łączyli to z degustacją wyrobów miejscowego browaru, który cieszył się dobrą opinią. Po poczęstunku udawali się na punkt widokowy na Biesach.

Bibliografia: Słownik geografii turystycznej Sudetów – 4 – Kotlina Jeleniogórska – pod redakcją Marka Staffy – 1999r

Zabytki i punkty widokowe

Poznaj historyczne miejsca w naszej gminie, jej walory przyrodnicze i inne miejsca warte odwiedzenia.

Zamek w Starej Kamienicy

Istnieją domniemania, że początki Starej Kamienicy można odnieść nawet do X wieku. Uważa się, że był tu jeden z grodów, czy zamków broniących granicy śląsko-czeskiej czy śląsko-saskiej. Dokument z 30.12.1242 r. ks. Bolesław Rogatka darował 7 łanów ziemi i zamek w Starej Kamienicy rycerzowi Siboto Scofowi (de nobili familia Ovium). Był to podobno protoplasta znakomitego i możnego potem rodu śląskich rycerzy Schaffgotschów. Pełny opis zamku w Starej Kamienicy odnajdą Państwo pod adresem:
Strona www: https://zamek.starakamienica.pl
Dla grup zorganizowanych możliwe jest zwiedzanie z przewodnikiem po uprzedniej rezerwacja it@starakamienica.pl tel. 786 119 153

Brama Herkulesa w Starej Kamienicy

Barokowa brama z dawnego zespołu pałacowo – parkowego. Data powstania 1705 r. Usytuowana pomiędzy fragmentami kamiennego, otynkowanego muru. Otwór w kształcie prostokąta zamkniętego półkolistą arkadą wspartą na filarach. Otwór ujęty dwoma pilastrami W zwieńczeniu wolutowy zwornik. W przyłuczu arkady herby. Powyżej w zwieńczeniu dwa spływy wolutowe flankują rzeźbę na postumencie z przedstawieniem Herkulesa walczącego z lwem.

Ruiny zamku w Rybnicy

Ruiny średniowiecznego zamku tzw. Laudis Palatium, położonego na zalesionym kamiennym wzgórzu na południowy zachód od centrum wsi. Zachowały się fragmenty kamiennych murów obwodowych. Budowla trój kondygnacyjna, Do dziś zachowała się jedynie północna ściana głównego dwukondygnacyjnego domu mieszkalnego i fragment ściany zachodniej z łamanego granitu i cegły wokół okien. Okna prostokątne lub zamknięte łukiem.  Na uwagę zasługują sfazowane obramienia okien. Piwnice o sklepieniach kolebkowych są zasypane. Zamek ostatecznie opuszczony w  I poł. XIX w.

Kościół św. Barbary w Wojcieszycach

Kościół wzmiankowany w 1399 r., nowy barokowy latach wzniesiony w latach 1761-62 z fundacji von Schaffgotsch. Jest to budowla jednonawowa, pięcioosiową, ściana frontowa z płaskim, wolutowym szczytem i dzielona lizenami w tynku, do elewacji frontowej niesymetrycznie,  dostawiona kwadratowa wieża zwieńczona baniastym hełmem Nawę nakrywa sklepienie kolebkowe na gurtach, portal wejściowy i okna w nawie w dwóch rzędach z opaskami. We wnętrzu zachował się barokowy i rokokowy wystrój i wyposażenie z okresu budowy, m.in. ołtarz główny z obrazem “Ścięcie św. Barbary”, polichromowane ołtarze z XVIII w., polichromowana ambona z XVIII w., kamienna chrzcielnica z drewnianą pokrywą z XVIII w., obrazy olejne i rzeźby z XVIII w.a

Kościół pod wezwaniem  św. Barbary w Wojcieszycach

Kościół stoi pośrodku dawnego cmentarza grzebalnego obwiedzionego kamiennym murem. Brtak śladów inkastelacji. Pod datą 12 grudnia 1399 roku jest wspomniany „Joannes Pfloeckner plebanus ecclesie de Voytsdorff In sede hirsbergensi”. Dnia 24 czerwca 1759 roku w świątyni wybuchł pożar od pioruna. Obecna budowla powstała w latach 1760-1763. Pieniądze na odbudowę wyłożył klasztor w Krzeszowie i hrabia Carl Gotthard von Schaffgotsch, który powołał do wykonania tego zadania budowniczego Christina Seidla z Jelenie Góry. Wieża została wybudowana w 1772 roku, o czym informuje data na chorągiewce wiatrowej.  Kościół – nieorientowany, zwrócony prezbiterium  ku północy – składa się z salowej nawy, prezbiterium, wieży i zakrystii. Nawa na rzucie prostokąta, z niewyodrębnionym prezbiterium zamkniętym poligonalnie. Ściany nawy podzielone pojedynczymi pilastrami z cieniującym belkowaniem. Sklepienie czteroprzęsłowe, kolebkowe z lunetami, akcentowane gurtami. Obramienia drzwi i okien piaskowcowe, górą zamknięte koszowym łukiem z zaznaczonymi kluczami, na niektórych kluczach ornamenty roślinne. Wieża dobudowana  przy południowo-zachodnim narożniku kościoła, dwukondygnacyjna, zwieńczona podwójnym blaszanym hełmem – czworobocznym, „poduszkowym”, bez latarni. Zakrystia na rzucie prostokąta, przykryta plafonem ze sztukateriami o motywach linearno-geometrzycznych. Wnętrze kryje dość liczny i bogaty wystrój. Główny ołtarz zawiera barokowe retabulum polichromowane z około 1730 roku. Skromna architektura z bardzo bogatym ażurowym ornamentem roślinnym i puttami. Duży obraz o oprawie architektoniczno-rzeźbiarskiej przedstawia ścięcie Świętej Barbary. Jest to późna praca z warsztatu Michaela Willmana. Przy pilastrach dwie rzeźby drewniane, polichromowane, prawie naturalnej wysokości, prezentujące świętych Floriana i Izydora (Święty Izydor w stroju chłopa sudeckiego z drugiej połowy XVIII wieku). Na górnej kondygnacji półrzeźba  Bój Ojciec , a zwieńczeniu Duch Święty i putta. Jednokondygnacyjna empora organowa – drewniana, na słupach z kolistymi głowicami belkowanymi – zajmuje całą ścianę południową oraz część ściany wschodniej i zachodniej. Dwie pary kręconych schodów z ażurową balustradą pochodzącą z drugiej połowy XVIII wieku. Organy zostały wykonane w 1762 roku przez G.Herbsta z Piechowic (dwie klawiatury, szesnaście głosów).  Ambona późnobarokowa (XVIII wiek), korpus wieloboczny, biały ze złocieniami. Baldachim zwieńczony drewnianą rzeźbą Świętego Jana Nepomucena. Chrzcielnica rokokowa z piaskowca, polichromowana. Na płaskim czworokątnym cokole dwa putta podtrzymują owalną konchę muszli. Pokrywa w formie drugiej połowy muszli zwieńczonej wazą ze zniczem i złoconą promienistą gwiazdą, drewniana, polichromowana. Uzupełnieniem wystroju są barokowe obrazy przedstawiające świętych Aleksego, Antoniego Pustelnika, Katarzynę, Dominika i Barbarę oraz cykl biblijny (życie Marii) – cztery duże obrazy olejne malowane na płótnie z około 1730 roku.

„Kościoły i kaplice kotliny jeleniogórskiej” Wojciech Kapałczyński, fot.Romuald M.Sołdek, Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej Wrocław 2011

Kościół filialny pw.św. Michała Archanioła w Barcinku

Późnogotycki kościół, wzmiankowany po raz pierwszy w 1400 r. Pierwotnie złożony z nawy i prostokątnego prezbiterium, z przylegającą doń od pn. zakrystią. Rozbudowany ok. 1600 r. o nowe prezbiterium, zakrystię po jego stronie pn. i kaplicę z lożą kolatorską po pd. stronie starego prezbiterium. W niej w ścianie pd. renesansowy portal, zamurowany.

 Nawa salowa, kryta stropem wspartym na podciągu, opierającym się na centralnie umieszczonym słupie. W nawie drewniane empory. 

Kościół nie posiada wolnostojącej wieży, zastępuje ją drewniana szalowana ośmioboczna sygnaturka nad nawą. Na wieży zegar, z nieczytelnymi obecnie tarczami skierowanymi na 3 strony świata.

W nowszym prezbiterium sklepienie krzyżowe, w starszym krzyżowo-żebrowe.

Kościół św. Antoniego Padewskiego w Kopańcu

Kościół wzmiankowany w 1399 r., wzniesiony w początkach XVI w., remontowany w 1777 i 1888 r. Jest to budowla orientowana, jednonawowa z kwadratowym prezbiterium nakrytym sklepieniem gwiaździstym i czworoboczną wieżą od południa. We wnętrzu zachowały się m.in. barokowy ołtarz z I połowy XVIII w., kamienna chrzcielnica z przełomu XVIII i XIX w., ambona z XIX w., prospekt organowy, rokokowe obrazy stacji Drogi Krzyżowej z XVIII w. W murach obwodowych barokowe epitafia z XVIII w.

Kościół Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Starej Kamienicy

Kościół orientowany , posadowiony na planie zbliżonym do prostokąta z aneksami po str pn. i płd. W planie i bryle wyróżnia się wyraźnie dwie części prezbiterialną i nawową. W nawie od strony płd, częściowo wtopiona w korpus masywna wieża zwieńczona dwuprześwitowym renesansowym hełmem stanowiąca dominantę budowli. Prezbiterium zakończone 5-boczną absydą., flankowane przez owalne wieżyczki mieszczące klatki schodowe. Na uwagę zasługują wczesnobarokowe obramienia okien i drzwi części prezbiterialnej oraz późnogotycki portal

Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Rybnicy

Kościół w Rybnicy pochodzi z XV w., przebudowywany w XVIII w. W 1526 r. odprawiono tu pierwsze nabożeństwo ewangelickie., natomiast w 1654 r. przekazano świątynię katolikom. Kościół to budowla murowana, złożona z trzech członów: korpusu głównego, krytego 2-spadowym dachem, jednonawowego, z dostawionym od wschodu prezbiterium, niższym, krytym analogicznym dachem 2-spaowym, od zachodu, na osi 4-kondygnacyjna wieża na rzucie w kształcie kwadratu z drewnianą nadbudową oraz barokowym hełmem z latarnią. Zachowały się ostrołukowe, profilowane portale. Okna umieszczone wysoko o łukowym zakończeniu. We wnętrzu sklepienie krzyżowo – żebrowe. Ochronie konserwatorskiej podlegają zachowane, oryginalne elementy budynku: bryła, rzut, forma dachu, kompozycja i wystrój elewacji, forma i kształt otworów okiennych i drzwiowych.

Kościół w Kromnowie

Pierwotny kościół z XV w., murowany, w 1552r. przejęty przez ewangelików, 1789r. remontowany, spłonął XIX/XX w. Na jego miejscu na pocz. XX w. zbudowano ob. świątynię. Kościół w centrum wsi, na zboczu po pd. stronie szosy, na rozleglej parceli o kształcie zbliżonym do kwadratu, ogrodzonej kamiennym murem, wejście po schodach od pn., na pd. od kościoła cmentarz. Rzut orientowany, o osi podłużnej odchylonej na pd., prosty, symetryczny – prostokątny korpus, na zach. prostokątna kruchta poprzedzona granitowymi schodami przed głównym wejściem, od wsch. zakrystia prostokątna. Wejście do kościoła osłania szeroki okap dachu wsparty na słupach. Część wsch. nawy tworzy niewyodrębnione w bryle prezbiterium, z 3-boczną absydą wchodząca w przestrzeń zakrystii. Bryła prosta, na podmurówce, we wsch. cz kalenicy dachu korpusu nad prezbiterium ażurowa sygnaturka zwieńczona spiczastym hełmem wieżowym z krzyżem. Konstrukcja drewniana, zrębowa, ściany z 4-bocznych bali, w korpusie zwęgłowane z ostatkami na obłap prosty, belki kruchty połączone z belkami korpusu na jaskółczy ogon, na kamiennej podmurówce z ciosów, szczyty ścian wsch. w konstr. szkieletowej oszalowane listwowanymi deskami w pionie. Okna krosnowe, 1-skrzydłowe, zbliżone kształtem do kwadratu w nawie, w kruchcie węższe, prostokątne, stolarka dzielone krzyżowymi szczeblinami na kwatery. Pokrycie dachów gontem, hełm sygnaturki – blachą. Wewnątrz ściany oszalowane deskami w pionie, ściana wsch. oddzielająca zakrystię i apsyda w konstr. szkieletowej, oszalowane deskami w poziomie. Stropy belkowe, odeskowane.

Kościół pw. św. Barbary w Małej Kamienicy

Kościół filialny pw. św. Barbary wzmiankowany w 1399r., obecny wzniesiony na pocz. XVI w., chór nabudowano i zwieńczono ośmioboczną wieżą o arkadowej latarni i smukłym ostrosłupowym hełmem w pocz. XVII w. Położony pośrodku wsi na wzniesieniu, zajmuje owalną działkę cmentarza otoczonego kamiennym murem; orientowany, murowany z kamienia łamanego na zaprawie wapiennej, bryła masywna, rozczłonkowana, otwory okien i drzwi w rozglifieniach zakończone ostrołukowo lub półkoliście; nawa na planie kwadratu z dobudówkami – chór kwadratowy z trójbocznym zamknięciem, dobudówka z zakrystią, emporą lokatorską i klatką schodową na wieżę; stropy drewniane, dach kryty łupkiem. Wewnątrz malowidła ścienne późnogotyckie i późnorenesansowe w prezbiterium (figuralne cykle kwaterowe ze scenami z życia św. Barbary zachowane na ścianie północnej oraz dekoracja ornamentalna), nawie, nad emporą chóru; w prezbiterium malowany pseudokasetonowy strop późnorenesansowy.

Budowla położona wśród zabudowy wiejskiej, na niewielkim wzniesieniu. Zajmuje owalną działkę cmentarza otoczonego niskim kamiennym murem. Kościół wzmiankowany w 1399 roku – z tego okresu może pochodzić trójbocznie zamknięte prezbiterium. Nawa została przebudowana na początku XVI wieku. Zdaniem niektórych historyków, w latach 1616-1617 z inicjatywy Hansa Urlyka III Schaffgotscha nadbudowano prezbiterium z obecną wieżą. Z tego czasu  pochodzą przerobione okna. Autorzy opisów świątyni zwracają uwagę na nietypową formę prezbiterium – niezwykłe  dla architektury sakralnej omawianych okolic jego wypiętrzenie i malownicze zwieńczenie ortogonalnego dachu wysmukłą wieżą. Poza tym budowla ma prosty plan. Do południowej ściany orientowanego prezbiterium przylega kwadratowa dwukondygnacyjna przybudówka, która mieści schody, na dole zakrystię, a na górze dawną emporę kolatorską. Między nawą a prezbiterium występuje półokrągły łuk tęczowy. Okna prezbiterium mają zamknięcia ostrołukowe. Portal zachodni otrzymał formy późnorenesansowe. Portal zewnętrzny w kruchcie północnej jest ostrołukowy z podwójnym profilem wklęsk. Nad prezbiterium wznosi się ośmioboczna wieża o arkadowej latarni zwieńczonej smukłym ostrosłupowym hełmem. W dolnej partii wieży zachowała się tarcza zegara z datą „1802”. Z dawnego wyposażenia zachował się barokowy polichromowany ołtarz z XVIII  wieku z obrazem z tego samego okresu. Wcześniejszym elementem jest renesansowa kamienna chrzcielnica z płaskorzeźbionymi kartuszami ze scenami Zwiastowania, Ofiary Abrahama, Bożego Narodzenia i Wygnania z raju oraz z czterema główkami uskrzydlonych puttów. W 1933 roku podczas restauracji kościoła znaleziono na ścianie tęczowej fragmenty malowideł datowanych na pierwszą połowę XVI wieku,  przedstawiające między innymi sceny z życia Świętej Barbary. Polichromie te zostały następnie zamalowane. Podczas malowania kościoła w 2001 roku odsłoniły się rozległe fragmenty malowideł ściennych, zarówno w prezbiterium, jak i w nawie. Obecnie trwają prace konserwatorskie odsłaniające ter renesansowe polichromie. Pobieżna analiza stylistyczna dobrze zachowanych fragmentów fresków pozwala przesunąć ich datowanie na koniec XV wieku. W prezbiterium odkryto zasłonięty dotąd manierystyczny strop kasetonowy.

 

„Kościoły i kaplice kotliny jeleniogórskiej” Wojciech Kapałczyński, fot.Romuald M.Sołdek, Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej Wrocław 2011

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Nowej Kamienicy

Kościół wzmiankowany w dokumencie z 1384r. Zachowane relikty z późniejszej budowli z 1496r. – dwa kamienne, późnogotyckie obramienia okien w prezbiterium i chrzcielnica. Kościół gotycki zniszczyła powódź z 1702r. Odbudowę zakończono 1718r. Powstał wówczas barokowy strop. Przebudowano okna w elewacji pd. i dobudowano zakrystię w XIX w. Kościół w centrum wsi w północnej części cmentarza, murowany, tynkowany, jednonawowy, orientowany, na rzucie prostokąta z kwadratowym prezbiterium i prostokątną zakrystią. Dach wieńczy drewniana ośmioboczna sygnaturka ze spiczastym hełmem.

Kościół pod wezwaniem  Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela

Kościół znajduje się w Centrum wsi, w pobliżu skrzyżowania dróg, po południowej stronie drogi do Kwieciszowic. Późnogotycki kościół w Nowej Kamienicy jest po raz pierwszy wzmiankowany pośrednio w dokumencie z 1384 roku, w którym wymienia się Johannesa, proboszcza kościoła „in nova Kempnicz”. Do dziś zachowały się fragmenty późniejszej budowli, pochodzącej w około 1496 roku. Jej reliktem są dwa obramienia otworów okiennych prezbiterium – charakterystyczne dla  późnego gotyku tak zwane łuki nadwieszone, przecinające się łukowatymi profilami nadproży – i chrzcielnica z Ada™ „1496”. Według sprawozdań z wizytacji, była to niewielka budowla ze sklepionym prezbiterium, z nawą nakrytą stropem, sklepioną zakrystią oraz drewnianą sygnaturką umieszczoną pośrodku dachu. Opisana budowla została poważnie zniszczona w 1702 roku przez wielką powódź (utonął wtedy zerwany dzwon, który odnaleziono dopiero w 1796 roku). W 1717 roku, wykorzystując fragmenty murów, rozpoczęto odbudowę, kończąc ją w 1718 roku, na co wskazuje data na chorągiewce sygnaturki. W wyniku tych prac kościół otrzymał obecną formę. Jest to budowla orientowana, założona na prostym rzucie wydłużonego prostokąta, z dodanym od wschodu nieznacznie węższym prezbiterium.  Okna barokowe są półkoliście zamknięte w kamiennych opaskach, podobnie jak portal wejściowy. Kościół nakrywa dwuspadowy dach zwieńczony ośmioboczną sygnaturką o iglicowym hełmie. Wewnątrz świątyni znajduje się kilka cennych elementów dawnego wyposażenia, w tym kamienne gotyckie sakramentarium przyścienne, wymieniona wyżej chrzcielnica, barokowy polichromowany  ołtarz główny i ambona oraz polichromowany drewniany strop. W ścianie północnej nawy są wmurowane renesansowe płyty nagrobne Magdaleny, z domu Metzrod, i Franza von Debschütza, z 1558 i 1559 roku, oraz barokowe epitafium inskrypcyjne J.G.Hanckego z 1780 roku.

 

 

„Kościoły i kaplice kotliny jeleniogórskiej” Wojciech Kapałczyński, fot.Romuald M.Sołdek, Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej Wrocław 2011

Były kościół ewangelickie w Wojcieszycach

Drewniany zbór z 1742r. zastąpiono ob. budynkiem z 1755 r. – wg projektu arch. królewskiego Michaela Weise; 1799r. przedłużony od wsch.; po wojnie magazyn. Usytuowany w środku wsi, blisko drogi do Szklarskiej Poręby; rzut na planie prostokąta ze zryzalitowaną częścią środkową fasady na elewacji zach., orientowany, bryła prosta, zwarta, korpus w formie prostopadłościanu przeprutego wysokimi otworami okiennymi, elewacje 1-kondygnacyjne, fasada i elewacja wschodnia o regularnym układzie osi, elewacje boczne o nieregularnym, cokół kamienny, otwory okien zamknięte półkoliście, okolone profilowanymi obramieniami z klińcem, kryty 4-spadowym dachem mansardowym z lukarną od wsch.; wnętrze pierwotnie 1-przestrzenne, kryte drewnianą spłaszczoną kolebką na krążynach.

Kościół pod wezwaniem  św. Barbary w Wojcieszycach

Kościół stoi pośrodku dawnego cmentarza grzebalnego obwiedzionego kamiennym murem. Brtak śladów inkastelacji. Pod datą 12 grudnia 1399 roku jest wspomniany „Joannes Pfloeckner plebanus ecclesie de Voytsdorff In sede hirsbergensi”. Dnia 24 czerwca 1759 roku w świątyni wybuchł pożar od pioruna. Obecna budowla powstała w latach 1760-1763. Pieniądze na odbudowę wyłożył klasztor w Krzeszowie i hrabia Carl Gotthard von Schaffgotsch, który powołał do wykonania tego zadania budowniczego Christina Seidla z Jelenie Góry. Wieża została wybudowana w 1772 roku, o czym informuje data na chorągiewce wiatrowej.  Kościół – nieorientowany, zwrócony prezbiterium  ku północy – składa się z salowej nawy, prezbiterium, wieży i zakrystii. Nawa na rzucie prostokąta, z niewyodrębnionym prezbiterium zamkniętym poligonalnie. Ściany nawy podzielone pojedynczymi pilastrami z cieniującym belkowaniem. Sklepienie czteroprzęsłowe, kolebkowe z lunetami, akcentowane gurtami. Obramienia drzwi i okien piaskowcowe, górą zamknięte koszowym łukiem z zaznaczonymi kluczami, na niektórych kluczach ornamenty roślinne. Wieża dobudowana  przy południowo-zachodnim narożniku kościoła, dwukondygnacyjna, zwieńczona podwójnym blaszanym hełmem – czworobocznym, „poduszkowym”, bez latarni. Zakrystia na rzucie prostokąta, przykryta plafonem ze sztukateriami o motywach linearno-geometrzycznych. Wnętrze kryje dość liczny i bogaty wystrój. Główny ołtarz zawiera barokowe retabulum polichromowane z około 1730 roku. Skromna architektura z bardzo bogatym ażurowym ornamentem roślinnym i puttami. Duży obraz o oprawie architektoniczno-rzeźbiarskiej przedstawia ścięcie Świętej Barbary. Jest to późna praca z warsztatu Michaela Willmana. Przy pilastrach dwie rzeźby drewniane, polichromowane, prawie naturalnej wysokości, prezentujące świętych Floriana i Izydora (Święty Izydor w stroju chłopa sudeckiego z drugiej połowy XVIII wieku). Na górnej kondygnacji półrzeźba  Bój Ojciec , a zwieńczeniu Duch Święty i putta. Jednokondygnacyjna empora organowa – drewniana, na słupach z kolistymi głowicami belkowanymi – zajmuje całą ścianę południową oraz część ściany wschodniej i zachodniej. Dwie pary kręconych schodów z ażurową balustradą pochodzącą z drugiej połowy XVIII wieku. Organy zostały wykonane w 1762 roku przez G.Herbsta z Piechowic (dwie klawiatury, szesnaście głosów).  Ambona późnobarokowa (XVIII wiek), korpus wieloboczny, biały ze złocieniami. Baldachim zwieńczony drewnianą rzeźbą Świętego Jana Nepomucena. Chrzcielnica rokokowa z piaskowca, polichromowana. Na płaskim czworokątnym cokole dwa putta podtrzymują owalną konchę muszli. Pokrywa w formie drugiej połowy muszli zwieńczonej wazą ze zniczem i złoconą promienistą gwiazdą, drewniana, polichromowana. Uzupełnieniem wystroju są barokowe obrazy przedstawiające świętych Aleksego, Antoniego Pustelnika, Katarzynę, Dominika i Barbarę oraz cykl biblijny (życie Marii) – cztery duże obrazy olejne malowane na płótnie z około 1730 roku.

„Kościoły i kaplice kotliny jeleniogórskiej” Wojciech Kapałczyński, fot.Romuald M.Sołdek, Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej Wrocław 2011

Krzyże kamienne i pokutne

Krzyż pokutny, maltański z aureolą pełną, materiał:
piaskowiec, wymiary 116x79x23 cm. Pierwotnie w skarpie drogi przy budynku nr
108.

Krzyż pokutny, łaciński, materiał: zlepieniec, wyryty symbol miecza, wymiary 74x55x30 cm, górna część krzyża utrącona.

Remiza strażacka w Starej Kamienicy

Obiekt jednokondygnacyjny, murowany kryty dwuspadowym dachem . W elewacji frontowej  czworoboczna, drewniana sygnaturka o dwuspadowym zwieńczeniu. W partii przyziemia drewniane wrota zajmujące całą wysokość kondygnacji. W sygnaturce drewniane okiennice. Zachowaniu podlegają rzut bryła forma dachu, wystrój elewacji. Drewniane opierzenie ścian sygnaturki, poszycie dachu z dachówki ceramicznej karpiówki.

Dworzec kolejowy w Starej Kamienicy

Budynek dworca przy linii nr 274 Wrocław – Zgorzelec. Odcinek Jelenia Góra – Lubań stanowiący Śląską Kolej Górską. Budynek wyraźnie rozczłonkowanej bryle, złożony z dwóch zestawionych ze sobą części: niższej jednokondygnacyjnej, ustawiono kalenicowo względem torów oraz wyższej dwukondygnacyjnej, ustawionej szczytowo, krytej dachem dwuspadowym, nieznacznie wysuniętej względem części sąsiedniej. Naroża boniowane, kondygnacje rozdzielone podwójnym gzymsem, otwory zamknięte łukowo. Elewacje kształtowane regularnie, symetrycznie. Ich rytm wyznaczają otwory. W budynku niższym pięcioosiowym, środkową oś stanowi wejście poprzedzone schodkami. Ochronie konserwatorskiej podlegają zachowane, oryginalne elementy budynku: bryła, rzut, forma dachu, kompozycja i wystrój elewacji, forma i kształt otworów okiennych i drzwiowych, stolarka okienna i drzwiowa, układ przestrzenny, wyposażenie i wystrój wnętrza.

Dowrzec kolejowy w Rybnicy

Stacja kolejowa w Rybnicy położona została przy Śląskiej Kolei Górskiej (Schlesische Gebirgsbahn), poprowadzonej przez Gryfów, Starą Kamienicę i Rybnicę. 20 września 1865 roku uroczyście otwarto odcinek linii kolejowej Görlitz – Rybnica, natomiast rok później odcinek Rybnica – Jelenia Góra. Budynek stacji posiada rozczłonkowaną, ciekawą bryłę złożoną z zestawionych ze sobą części o różnej wysokości, krytymi odrębnymi, przenikającymi się dachami. Elewacje licowane okładziną kamienną. Na uwagę zasługuje wystrój i detal elewacji-o neogotyckiej proweniencji -obramienia okien, gzymsy, stolarka okien i drzwi. Okna i blendy klatki schodowej o ostrołucznym maswerkowym kształcie.  

Słupy ogłoszeniowe w Kopańcu

Słup ogłoszeniowy (po niem. „Litfaßsäule”) – sztuk 3, koło domów nr 32, 69 i 126; na rzucie koła, trzon cylindryczny, gładki, z wyodrębnioną partią cokołu, zakończony w górze gzymsem, całość zwieńczona zwężającym się ku górze czworobokiem, obwiedziony półwałkiem tworzącym pośrodku każdego boku łuk nadwieszony z rozetką w podłuczu, zakończony kolistą czapą zwieńczona kulą na niskim słupku. 

Szlaki turystyczne

Najciekawsze szlaki turystyczne naszej Gminy.

Najwyższy punkt Gminy Stara Kamienica 1058 m n.p.m.

Szlak zielony z Rozdroża Izerskiego (w połowie drogi nr 358 ze Szklarskiej Poręby do Świeradowa Zdroju. Podejście do Rozdroża pod Zwaliskiem, dalej szlakiem czerwonym na Wysoki Kamień. Około 4,5 km.

Szlak czerwony ze Szklarskiej Poręby Dworzec PKP, przez Białą Dolinę. Około 3 km. 

Wysoki Kamień – 1058 m – Hochstein

Najwyższy szczyt w Gminie Stara Kamienica, we wschodniej części Wysokiego Grzbietu Gór Izerskich. Na szczycie malownicze, okazałe skałki tworzące grzędę o wysokości do 30 m i długości do 500 m. Do 1945 roku był pomnikiem przyrody. Skały zbudowane są z hornfelsów z kryształami kordierytu i andaluzytu. Zbocza są zalesione. Ze szczytu panorama, jedna z najwspanialszych w Sudetach, obejmująca Karkonosze i wszystkie pozostałe pasma Sudetów Zachodnich otaczające Kotlinę Jeleniogórską, a także Pogórze Izerskie i Kaczawskie.

Wysoki Kamień stanowił teren intensywnej eksploracji średniowiecznych poszukiwaczy skarbów i ich następców. Od początku XIX wieku stanowił obowiązkowy punkt programu wycieczkowego każdego turysty i kuracjusza docierającego do Szklarskiej Poręby. Już w 1837 roku powstało na nim małe schronisko-gospoda.  Po pożarze w 1882 r. wzniesiono nowy budynek restauracji połączony z ażurową wieżyczką widokową. Po 1945 r. było to schronisko PTTK „Wysoki Kamień”. Ostatecznie rozebrano je w 1963 roku. Obecnie odbudowywane przez prywatnego inwestora.

 

Słownik geografii turystycznej Sudetów – Góry Izerskie – Praca zbiorowa pod redakcją Marka Staffy- Wydawnictwo PTTK „Kraj” Warszawa-Kraków 1989

Najniższy punkt Gminy Stara Kamienica 295 m n.p.m.

Dojście z Barcinka (koło zakładu ARF) do szlaków żółtego niebieskiego. 

Idziemy w stronę Kapitańskiego Mostku na północ). Najniższy punkt Gminy Stara Kamienica znajduje się u ujścia rzeki Kamienica do Bobru. Dystans około 1,4 km.

Szlak dalej prowadzi Przełomem Kamienicy i Doliną Bobru do Zapory w Pilchowicach.

Góry Izerskie - Grzbiet Kamienicki

Szlak żółty – Przecznica – Dwa Mosty (warto zejść ze szlaku i wspiąć się na Jelenie Skały – zapomniany punkt widokowy) – Bycza Chata – Rondo –  Leopoldsbaude (ruiny dawnej baudy) – Rozdroże Izerskie – około 13,5 km

dalej  Rozdrożę po Kopą – Chatka Górzystów  – około 8,5 km

Szlak niebieski – Zapora Pilchowice – Kapitański Mostek – Zapora we Wrzeszczynie – Dolina Bobru – Rybnica – około 12 km 

Rybnica – Ruiny Zamku w Rybnicy – Słoneczny Trakt ( Rybnica – Wojcieszyce – Zimna Przełęcz – około 7 km

Zimna Przełęcz – Bobrowe Skały – Polana Czarownic – Kopaniec – Kozia Szyja – Jastrzębiec – ruiny Leopoldsbaude – Rozdroże Izerskie – około 13 km

Zielony przyrodniczy , żółty, czarny – Piechowice – Zbójeckie Skały – Zakręt Śmierci – Wysoki Kamień – około 7 km

Ścieżki i trasy rowerowe

Najciekawsze szlaki turystyczne naszej Gminy.

Szlak niebieski
Mirsk – Stara Kamienica – Świeradów Zdrój – 48 km
Mirsk – Rębiszów – Grudza – Nowa Kamienica – Stara Kamienica – Kromnów – Kromnów Wola – Kopaniec – Chromiec – Antoniów – Boża Góra (Jaroszyce) – Przecznica – Świeradów Zdrój – Orłowice – Krobica – Mroczkowice – Mirsk
Odcinek na terenie Gminy Stara Kamienica
Nowa Kamienica (380m npm)
Długa wieś łańcuchowa. Obok skrzyżowania późnogotocyki kościół Ścięcia św. Jana Chrzciciela z XV w. Przy kościele kamienna kostnica. W pobliskich kamieniołomach występują: kwarc żyłowy, kryształ górski i kwarc mleczny. Jedziemy drogą wśród pól uprawnych do Starej Kamienicy około 3,4km
Stara Kamienica (360 m npm)
Jedna z najstarszych wsi w całej okolicy o początkach sięgających 1242r. Kolebaka znakomitego i możnego rodu Schaffgotschów. Kościół parafialny Ścięcia św. Jana Chrzciciela wzmiankowany w 1370r. Ruiny zamku z XIIIw
Jedziemy pod wiaduktem kolejowym z początku XXw do skrzyżowania drogi na Kopaniec, gdzie skręcamy w lewo przez most.
Kromnów
Drewniany kościół św.Jerzego z XVI w. JEDYNY W SUDETACH ZACHODNICH (obok Wangu w Karpaczu). Około 100 m dalej ruiny kościoła ewangelickiego z 1802 roku. We wsi możemy podziwiać liczne domy mieszkalne z XIX i XX.
Rozpoczynamy podjazd na Zimną Przełęcz (525m npm)
Zimna Przełęcz – jeden z ciekawszych punktów widokowych. W lewo szlak niebieski turystyki pieszej prowadzący do Rybnicy. Od strony zachodniej na wzgórzu znajdują się Bobrowe Skały. Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo. Mijamy Fermę 69 gdzie znajduje się siedziba Teatru Ludowego Stowarzyszenia Kopaniec.
Kopaniec
Wieś łańcuchowa powstała w XIV wieku w związku z prowadzonymi w okolicy poszukiwaniami złota i drogich kamieni. W końcu XIX wieku Kopaniec, przekształcił się w miejscowość letniskową (wykorzystywano radoczynne źródła do celów leczniczych). We wsi możemy spotkać wiele budynków mieszkalnych o zabytkowym charakterze. W górnej części Kopańca znajdują się tajemnicze Wały Kamienne.
Na skrzyżowaniu jedziemy prosto drogą na Chromiec.
Chromiec
Rozległa wieś powstała pod koniec XIV w. w wyniku wybudowania huty szkła, która działała do XVIII w.
Antoniów (Boża Góra, Jaroszyce)
Wieś powstała w 1660 r. W 1682 r. otrzymała nazwę od imienia hr.Antoniego von Schaffgotscha. Zachowało się wiele budynków o konstrukcji przysłupowej, szachulcowej, zrębowej i mieszanej. We wsi działa artystyczna pracownia witraży.
Dalej jedziemy w kierunku Przecznicy opuszczając obszar Gminy Stara Kamienica

Szlak zielony – Obwodnica jeleniogórska
Radomierz-Janowice Wielkie-Karpniki-Gruszków-Kowary-Miłków-Sosnówka Dolna-Podgórzyn-Sobieszów-Pakoszów-Piechowice-Górzyniec-Kopaniec-Chromiec-Nowa Kamienica-Stara Kamienica-Barcinek-Wrzeszczyn-Siedlęcin-Płoszczyna-Dziwiszów-Komarno-Radomierz- 104 km

Odcinek na terenie Gminy Stara Kamienica

Kozia Szyja (730m npm)
Punkt widokowy na Grzebiecie Kamienickim
Kopaniec
Wieś łańcuchowa powstała w XIV wieku w związku z prowadzonymi w okolicy poszukiwaniami złota i drogich kamieni. W końcu XIX wieku Kopaniec, przekształcił się w miejscowość letniskową (wykorzystywano radoczynne źródła do celów leczniczych). We wsi możemy spotkać wiele budynków mieszkalnych o zabytkowym charakterze.
Zjeżdżamy w dół, przy pierwszych zabudowaniach Kopańca po prawej stronie w odległości około 150 m (na szczycie polany) tajemnicze “Kamienne Wały”.
Średniowieczny Piec Ceramiczny – Kopaniec 145
Galeria “Wysoki Kamień” – Kopaniec 120
Dojeżdżamy do skrzyżowania dróg w Kopańcu, skręcamy w lewo do Chromca.
Poniżej skrzyżowania warto odwiedzić kościół katolicki pw.Św.Antoniego, poczodzący z początku XVI w. Na terenie wsi znajdują się jedyne w okolicy zabytkowe słupy ogłoszeniowe. Na budynku remizy Ochotniczej Straży Pożarnej obraz św.Floriana, dar Stowarzyszenia Kopańca w 2004r.
Chromiec
Wieś położona na wysokości 480-580 m n.p.m. w dolinie potoku Kamienicy. Początki wsi sięgają czasów wybudowania huty szkła (XIV w.). W dolnej części Chromca w 2004 r. prowadzono prace archeologiczne nad najstarszą w rejonie hutą szkła.
Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo
Mała Kamienica
Powstanie tej wsi wiąże się z przechodzącym Starym Traktem Handlowym Żytawsko-Jeleniogórskim. Warto zobaczyć piaskową chrzcielnicę z XVI w oraz barokowy ołtarz znajdujący się w kościele św. Barbary.
Stara Kamienica
W centrum wsi ruiny zamku kasztelańskiego wzmiankowany już w 1242r. Obok zamku parafialny kościół pw. Ścięcia św.Jana Chrzciciela z pierwszej połowy XVI w. W kościele barokowy ołtarz, obrazy i rzeźby, piaskowcowa chrzcielnica z XVI w. Na stropie 160 ręcznie malowanych kasetonów.
Barcinek
Położony na wysokości 330-400 m npm. W dolnej części wsi malowniczy Przełom Kamienicy prowadzący do Krajobrazowego Parku Doliny Bobru.

Szlak żółty
Stara Kamienica – Rozdroże Izerskie- 18,8 km

Stara Kamienica
0,0 km – Stara Kamienica (360 m npm) skrzyżowanie przy sali gimnastycznej, dojazd 20 m do następnego skrzyżowania z przystankiem PKS, za sklepem skręt w prawo.
0,3 km – Skrzyżowanie z rowerowym szlakiem zielonym, jazda prosto, lekko w górę drogą asfaltową.
2,6 km – Skrzyżowanie w Nowej Kamienicy (380 m npm), przystanek PKS, skręcamy w lewo, po lewej stronie kościół pw. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela, przejazd przez miejscowość dość krętą i wąską drogą asfaltową, jazda lekko w górę.
5,4 km – Przejazd przez tory kolejowe.
6,2 km – Skrzyżowanie kolonia Kamienne, przystanek PKS Kwieciszowice nż, skręcamy w prawo.
7,2 km – Kwieciszowice (470 m npm) pierwsze skrzyżowanie, skręcamy w lewo w drogę asfaltową w kierunku Antoniowa, jazda pod górę ponad 1 km.
8,3 km – Antoniów (kolonia Boża Góra-Jaroszyce), mijamy łużyckie chaty przysłupowe (580 m npm), zjazd w dół.
9,7 km – Skrzyżowanie, w lewo do źródła Karola, my jedziemy prosto, zjazd w dół,
10,2 km – Skrzyżowanie, skręcamy w lewo mijając kaplicę MB Częstochowskiej, zjazd w dół.
10,6 km – Most na rzece Kamienica (520 m npm), skrzyżowanie koło remizy OSP, skręcamy w prawo i jedziemy w górę.
11,1 km – Kończy się droga asfaltowa, a zaczyna się już do końca odcinka droga bita Nadleśnictwa Szklarska Poręba. Prosimy zachować ostrożność. Jazda w górę, wzdłuż rzeki Kamienica i linii energetycznej.
13,5 km – Linia energetyczna odchodzi w lewo.
13,8 km – Skrzyżowanie z odejściem drogi podrzędnej w prawo, jedziemy prosto pod górę.
14,6 km – Skrzyżowanie “rondo” (680 m npm), wielki plac manewrowy, skręcamy w lewo.
15,3 km – Skrzyżowanie “ze świerkiem”, na środku skrzyżowania trójkątna wysepka, a na niej rośnie okazały świerk, nieopodal po lewej stronie paśnik, tu spotykamy niebieski szlak pieszy, który towarzyszyć nam będzie aż do Rozdroża Izerskiego, znów spotykamy linię energetyczną biegnącą równolegle do naszej dalszej trasy, jedziemy pod górę.
16,3 km – Jesteśmy na wzniesieniu (735 m npm), pomiędzy Piaszczystą a Świerkowcem, zjeżdżamy w dół.
17,00 km – Skrzyżowanie (727 m npm) z drogą szlaku rowerowego nr “7” z Górzyńca do Rozdroża Izerskiego, most na Małej Kamiennej, skręcamy w prawo, jazda lekko pod górę (nawierzchnia – luźny tłuczeń i grys).
18,3 km – Osiągamy polanę Rozdroże Izerskie (767 m npm), przystanek PKS, możliwość dojazdu do Szklarskiej Poręby lub Świeradowa Zdroju.
18,8 km – Koniec szlaku przy nieczynnym kamieniołomie, tu rozgałęziają się piesze szlaki zielony i żółty.
Możliwość dalszej jazdy:
drogą wojewódzką – 10 km do Szklarskiej Poręby, 11 km do Świeradowa Zdroju, pieszym szlakiem żółtym do Chatki Górzystów – 9 km, pieszym szlakiem niebieskim (razem z rowerowym nr “7”) w kierunku Górzyńca ok 9 km, pieszym szlakiem niebieskim (na północ) w kierunku Przecznicy, Proszowej do Kwieciszowic – ok 14 km.

Numeryczna trasa rowerowa – “7”

PĘTLA DWÓCH RZEK
Trasa długa, wycieczka całodniowa. Przewaga dróg szutrowych, średnio trudna.

1. Szklarska Poręba – Informacja Turystyczna

2. Zakręt Śmierci

3. Rozdroże Izerskie
4. Piechowice Górzyniec
5. Szklarska Poręba – Skwer

 

Numeryczna trasa rowerowa “10”

TRASA INTERFERII – IZERSKA PĘTLA
Trasa całodniowa, ciekawa, łącząca dwie górskie miejscowości – Szklarską Porębę i Świeradów Zdrój. Ze względu na długość trasa średnio trudna z 17 kilometrowym odcinkiem drogi asfaltowej.

1. Szklarska Poręba – DW “Górnicza Strzecha”
2. Przełęcz Szklarska
3. Osiedle Orle
4. Izerska Hala
5. Polana Izerska
6. Świeradów Zdrój
7. Rozdroże Izerskie
8. Zakręt Śmierci
9. Szklarska Poręba

Numeryczne trasy rowerowe – nr 32

 

 

 

 

Numeryczna trasa rowerowa “32”

MNIEJSZA PĘTLA KAMIENICKA
Trasa o średniej długości. Znajdują się na niej w większości łatwe dojazdy asfaltowe i szutrowe odcinki. Na paru krótkich odcinkach stosunkowo trudna technicznie. Trasa nie jest jeszcze oznakowana w terenie

1. Główna krzyżówka dróg w Starej Kamienicy. Jazda w kierunku Rębiszowa. 0,00
2. Przejazd przez tory kolejowe z zaporami. 0,81
3. Krzyżówka. Skręt w lewo na Chromiec. 2,38
4. Krzyżówka. Skręt w lewo po skosie. Po lewej stronie znajduje się kościół. 2,50
5. Krzyżówka. Skręt w prawo. Przystanek autobusowy. 5,58
6. Krzyżówka. Skręt w prawo po skosie w kierunku na Ostoje. 5,75
7. Krzyżówka. Skręt w prawo. 6,57
8. Skręt w lewo w kierunku Ostoji. 6,69
9. Krzyżówka. Jazda prosto. Wjazd na szutrową drogę. 7,05
10. Krzyżówka dróg leśnych. Jazda prosto. Początek równy, potem droga zaczyna się piąć pod górę. 7,93
11. Krzyżówka i skręt w lewo. Koniec podjazdu. 8,00
12. Krzyżówka. Jedziemy na skos w prawo. Po lewej stronie paśnik. 8,35
13. Krzyżówka. Skręt w lewo. Przejazd przez mostek. 10,47
14. Krzyżówki na Rondzie. Jazda ciągle prosto. 11,85
15. Krzyżówka. Skręt w lewo. Za krzyżówką po lewej stronie zadaszenie. 12,55
16. Początek zjazdu. Wygodna twarda droga leśna. Co jakiś czas pojawiają się bezpieczne poprzeczne odwodnienia. 13,12
17. Krzyżówka. Jazda na skos w prawo. Droga pnie się pod górę. Uwaga na odwodnienia w postaci belek poprzecznie ułożonych. 14,66
18. Krzyżówka dróg leśnych. Nadal prosto. Droga trudna technicznie. W okresach wilgotnym duże kałuże i dużo błota. Sporo luźnych kamieni i korzeni. W końcowym odcinku zamienia się w polną drogę. 15,27
19. Krzyżówka dróg polnych. Skręt w lewo. 17,16
20. Krzyżówka z drogą asfaltową. Jazda prosto. 18,16
21. Krzyżówka. Jazda prosto mało widoczną drogą polną wzdłuż ogrodzonego pola. 18,32
22. Po prawej cmentarz i kościół. 18,97
23. Początek drogi asfaltowej. 19,23
24. Krzyżówka. Skręt w lewo. 19,35
25. Mostek. Po lewej stronie widać skałę Młyniec. 20,26
26. Krzyżówka. Skręt w lewo. 21,14
27. Przejazd przez mostek i na krzyżówce jazda prosto. Wjazd do Starej Kamienicy. 21,76
28. Główna krzyżówka w Starej Kamienicy – KONIEC TRASY. 23,32

 

Numeryczna trasa rowerowa “31”

 

DUŻA PĘTLA STAREJ KAMIENICY
Trasa dosyć długa. Znajdują się na niej w większości łatwe dojazdy asfaltowe i szutrowe odcinki. Biegnie fragmentami po szlakach pieszych niebieskim i zielonym, więc na tych odcinkach do łatwych nie należy. Trasa nie jest jeszcze oznakowana w terenie.

1. START – główna krzyżówka dróg w Starej Kamienicy. Jazda w kierunku Barcinka. 0,00
2. Krzyżówka dróg asfaltowych za kościołem Ścięcia św. Jana Chrzciciela. Skręt w lewo. 0,49
3. Krzyżówka dróg asfaltowych. Skręt w prawo na mostek. Początek podjazdu. Dalej drogą asfaltową o małym natężeniu ruchu samochodowego. 1,00
4. Krzyżówka w Nowej Kamienicy. Skręt w lewo. Dalej wąską drogą asfaltową wzdłuż rzeki. Potem dalej w kierunku Kamienne. 4,30
5. Krzyżówka dróg asfaltowych. Skręt w prawo. 7,02
6. Krzyżówka w Kwieciszowicach. Skręt w lewo na Bożą Górę. Bardzo zniszczona droga asfaltowa. 8,09
7. Krzyżówka za Iwanicą. Skręt po skosie w prawo w drogę szutrową. 9,03
8. Krzyżówka dróg szutrowych. Odbijamy w prawo. 9,69
9. Krzyżówka. Ostry skręt w lewo nierówną drogą szutrową pod górę. 11,30
10. Krzyżówka dróg. Jazda na wprost. Koniec podjazdu. Początek zjazdu miejscami nierówną kamienistą drogą. 13,43
11. Krzyżówka na Rondzie. Skręt na początku Ronda ostro w prawo. Droga nierówna, miejscami kamienista pod górę. 16,29
12. Krzyżówka dróg leśnych i ostry skręt w lewo. Koniec podjazdu. 17,45
13. Krzyżówka z droga asfaltową i skręt w lewo. 19,50
14. Krzyżówka na Rozdrożu Izerskim. Skręt w lewo w szutrową drogę. Delikatny zjazd po miejscami luźnym grubym szutrze. 19,70
15. Krzyżówka dróg leśnych. Skręt w lewo przez mostek. Lekko pod górkę. 20,90
16. Krzyżówka. Skręcamy w prawo na skos w mało widoczny niebieski szlak. Początek stromego podjazdu leśną ścieżką. 22,90
17. Krzyżówka dróg leśnych. Skręcamy w lewo trzymając się niebieskiego szlaku. 24,40
18. Krzyżówka. Skręt w prawo. 26,10
19. Krzyżówka. Skręt ostro w lewo. 26,80
20. Krzyżówka na Polanie Czarownic. Skręt w prawo razem z niebieskim szlakiem. Schrony turystyczne. 30,10
21. Krzyżówka. Skręt w lewo niebieskim szlakiem. 30,80
22. Dojazd do leśnej drogi i skręt w lewo. Dalej jazda niebieskim i zielonym szlakiem. 31,65
23. Po prawej Skały Bobrowe. Początek stromego zjazdu, miejscami luźne kamienie. 32,10
24. Skręt w prawo. 32,30
25. Krzyżówka z drogą asfaltową. Skręt w lewo. 33,00
26. Krzyżówka. Skręt w lewo. 33,76
27. Krzyżówka. Jazda prosto. Zjazd z asfaltu na polną drogę. 33,86
28. Krzyżówka. Skręt w prawo. Trzeba przejechać kawałek przez pole. Potem wygodna leśna dróżka. 35,30
29. Wjazd na drogę asfaltową przy przystanku autobusowym i skręt w lewo. 36,77
30. Przejazd przez mostek i na krzyżówce jazda prosto. Wjazd do Starej Kamienicy. 38,31
31. Główna krzyżówka w Starej Kamienicy. Koniec trasy. 39,87

Numeryczna trasa rowerowa “41”

Górzyniec – Babia Przełęcz – Kopanina – Piechowice Piastów

Kořenov - Czechy

Gmina Partnerska

Warto zobaczyć - Góry Izerskie, Karkonosze, Góry Kaczawskie, Rudawy Janowickie

W promieniu 25 km od Starej Kamienicy i nasze sąsiednie gminy

Jelenia Góra
Jeżów Sudecki
Piechowice
Szklarska Poręba
Huta Szkła Kryształowego "Julia" w Piechowicach
Zapora elektrowni Wrzeszczyn
Zapora elektrowni w Pilchowicach
Wieża Książęca w Siedlęcinie
Podziemna Trasa Turystyczna w Krobicy
Zamek Wleń (Lenno)
Izerskie Garby 1084 m n.p.m.

Warto zobaczyć